Pracownicze manifestacje organizowane przez Europejską Konfederację Związków Zawodowych w całej Europie pokazały tylko jedną ze stron tego rozgrywającego się w skali globalnej konfliktu. Nie mówiono o drugiej, bo ona – czyli wielkie korporacje – wolą wciąż pozostać w cieniu. Protesty i apele o zmianę polityki kierowano do rządów krajowych i organów Unii Europejskiej. Żądano by zaprzestać dalszych cięć w wydatkach na cele społeczne, by nie powiększały się coraz bardziej nierówności społeczne. Ich skala narasta w tempie lawinowym, jest coraz większa i bardziej niebezpieczna, choć mało się na to zjawisko jeszcze zwraca uwagę. „Straty uboczne” ?
Zagrożenia wynikające z nierówności społecznych zostały natomiast podjęte przez profesora Zygmunta Baumana w książce „Straty uboczne. Nierówności społeczne w epoce globalizacji”. Jest to zbiór jedenastu niezwykle interesujących esejów, które zostały opublikowane wcześniej w różnych periodykach naukowych. Profesorom lat dzieli się swoimi refleksjami na temat problemów, jakie niosą współczesne procesy globalizacyjne.
Warto zwrócić, że najbardziej interesujące zdanie książki – w moim głębokim przekonaniu – znajduje się we Wprowadzeniu, gdzie Autor pisze, co następuje: „mieszanka wybuchowa potęgujących się nierówności społecznych i narastającej skali ludzkiego cierpienia, spychanego do statusu ‘uboczności’ (marginesowości, wtórności, jednorazowości, usunięcia poza nawias programów politycznych) ma wszelkie znamiona potencjalnie najgroźniejszego problemu spośród wielu wyzwań, którym w obecnym stuleciu będzie musiała stawić czoła i zaradzić ludzkość”.
To niezwykle delikatne ujęcie problemu. Autor zestawia ten problem z kwestią możliwości budowy „państwa socjalnego” w obecnej fazie globalizacji. Tylko ono mogłoby zapobiec nierównościom społecznym i likwidacji ubóstwa. Nie jest to jednak możliwe ze względu na fakt, że żaden rząd nie jest w stanie zbilansować swego budżetu.
Równocześnie od lat następuje deregulacja prawa i rozbujanie wszelkich procedur, które wypracowała wcześniej biurokracja. Trudno jest też sobie wyobrazić rząd, który chce narzucić podatki – próbę taką podjął prezydent Francji Hollande – do poziomu niezbędnego do utrzymania na wysokim poziomie świadczeń społecznych.
Główne starcie globalizacji polega na zderzeniu między globalnymi korporacjami (nie podlegają kontroli politycznej, kierują się tylko własnym interesem, nie liczą się z żadnym państwem czy narodem) a polityką państw czy narodów (coraz bardziej pozbawioną zdolności wykonywania swych funkcji realizowanych w interesie społecznym). Rozstrzygnięcie może przyjść tylko - w moim przekonaniu, gdy władze państwa czy grupy państw zdobędą się na wolę przeciwstawienia się wielkim bankom. Taką szansę miał w marcu 2009 r. prezydent USA Barack Obama, ale ją zmarnował.
Profesor Zygmunt Bauman pisał książkę przed 14 listopada 2012 r. Podczas spotkania na Uniwersytecie Jagiellońskim (29 październik 2012 r.) Profesor w odpowiedzi na pytanie czy możliwe jest wyjście z dramatycznej sytuacji, jaką stwarzają nierówności społeczne – odpowiedział „nie”. Również na drugie pytanie o siły zdolne podjąć skutecznie to wyzwanie również pada odpowiedź „nie”.
W swoich rozważaniach Profesor Bauman nie dostrzegał chyba sił społecznych usiłujących się przeciwstawić potędze wielkich korporacji napędzających neoliberalną globalizację. Było to przed masowymi demonstracjami, które przeszły przez wszystkie kraje Europy. Trudno powiedzieć czy zmienił zdanie.
Początek mobilizacji
Tymczasem skala europejskich protestów była ogromna. A końca kryzysu jakoś wciąż nie widać, raczej kolejne jego pogłębienie. Profesor Nouriel Roubini (zwany „Doktor Zagłada”) przewiduje 25 lat kryzysu.
Tymczasem w Hiszpanii były największe protesty w historii tego kraju, jeszcze kilka lat temu dawanego jako wzór sukcesu. Również ogromne w Portugalii. Obecnie Hiszpania – kiedyś wzór gospodarczego sukcesu – jest pogrążona w recesji. Komentując te wydarzenia parlamentarzysta hiszpański Antonio Garzon przestrzegał, że to dopiero „początek mobilizacji społeczeństw, a nie koniec”.
Kto ma rację? Zobaczymy!
Lech Kańtoch
----
Zygmunt Bauman, Straty uboczne. Nierówności społeczne w epoce globalizacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012 ss. 204.
Warto zwrócić, że najbardziej interesujące zdanie książki – w moim głębokim przekonaniu – znajduje się we Wprowadzeniu, gdzie Autor pisze, co następuje: „mieszanka wybuchowa potęgujących się nierówności społecznych i narastającej skali ludzkiego cierpienia, spychanego do statusu ‘uboczności’ (marginesowości, wtórności, jednorazowości, usunięcia poza nawias programów politycznych) ma wszelkie znamiona potencjalnie najgroźniejszego problemu spośród wielu wyzwań, którym w obecnym stuleciu będzie musiała stawić czoła i zaradzić ludzkość”.
To niezwykle delikatne ujęcie problemu. Autor zestawia ten problem z kwestią możliwości budowy „państwa socjalnego” w obecnej fazie globalizacji. Tylko ono mogłoby zapobiec nierównościom społecznym i likwidacji ubóstwa. Nie jest to jednak możliwe ze względu na fakt, że żaden rząd nie jest w stanie zbilansować swego budżetu.
Równocześnie od lat następuje deregulacja prawa i rozbujanie wszelkich procedur, które wypracowała wcześniej biurokracja. Trudno jest też sobie wyobrazić rząd, który chce narzucić podatki – próbę taką podjął prezydent Francji Hollande – do poziomu niezbędnego do utrzymania na wysokim poziomie świadczeń społecznych.
Główne starcie globalizacji polega na zderzeniu między globalnymi korporacjami (nie podlegają kontroli politycznej, kierują się tylko własnym interesem, nie liczą się z żadnym państwem czy narodem) a polityką państw czy narodów (coraz bardziej pozbawioną zdolności wykonywania swych funkcji realizowanych w interesie społecznym). Rozstrzygnięcie może przyjść tylko - w moim przekonaniu, gdy władze państwa czy grupy państw zdobędą się na wolę przeciwstawienia się wielkim bankom. Taką szansę miał w marcu 2009 r. prezydent USA Barack Obama, ale ją zmarnował.
Profesor Zygmunt Bauman pisał książkę przed 14 listopada 2012 r. Podczas spotkania na Uniwersytecie Jagiellońskim (29 październik 2012 r.) Profesor w odpowiedzi na pytanie czy możliwe jest wyjście z dramatycznej sytuacji, jaką stwarzają nierówności społeczne – odpowiedział „nie”. Również na drugie pytanie o siły zdolne podjąć skutecznie to wyzwanie również pada odpowiedź „nie”.
W swoich rozważaniach Profesor Bauman nie dostrzegał chyba sił społecznych usiłujących się przeciwstawić potędze wielkich korporacji napędzających neoliberalną globalizację. Było to przed masowymi demonstracjami, które przeszły przez wszystkie kraje Europy. Trudno powiedzieć czy zmienił zdanie.
Początek mobilizacji
Tymczasem skala europejskich protestów była ogromna. A końca kryzysu jakoś wciąż nie widać, raczej kolejne jego pogłębienie. Profesor Nouriel Roubini (zwany „Doktor Zagłada”) przewiduje 25 lat kryzysu.
Tymczasem w Hiszpanii były największe protesty w historii tego kraju, jeszcze kilka lat temu dawanego jako wzór sukcesu. Również ogromne w Portugalii. Obecnie Hiszpania – kiedyś wzór gospodarczego sukcesu – jest pogrążona w recesji. Komentując te wydarzenia parlamentarzysta hiszpański Antonio Garzon przestrzegał, że to dopiero „początek mobilizacji społeczeństw, a nie koniec”.
Kto ma rację? Zobaczymy!
Lech Kańtoch
----
Zygmunt Bauman, Straty uboczne. Nierówności społeczne w epoce globalizacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012 ss. 204.
„Przemoc, pokój, prawa człowieka” to książka Jerzego Oniszczuka wydana co prawda w roku 2016, niemniej jej aktualność w ostatnich latach okazała się niezwykle ważna, dotyczy bowiem filozofii konfliktu i dopuszczalności przemocy, co autor wyraźnie podkreśla we wstępie.
Książka „Chiny w nowej erze” jest kwintesencją działań naukowych i publicystycznych dra Sylwestra Szafarza. Powstawała ona kilka lat. Jest chronologicznym zbiorem materiałów związanych z przemianami, jakie zainspirowane zostały przygotowaniami i skutkami 20. Zjazdu Krajowego KPCh.
Monografia „Prawne i etyczne fundamenty demokracji medialnej” jest studium z zakresu ewolucji współczesnych demokracji i wskazuje na postępujący proces przenikania polityki i mediów, co znacząco wpływa na kształtowanie się nowych relacji człowiek – polityka w obliczu wolnego rynku i rewolucji technologicznej opartej o systemy cyfrowe. W pracy zostały poddane eksploracji i usystematyzowane zagadnienia, wartości i normy istotne dla zjawiska opisanej w literaturze kategorii społecznej – demokracja medialna.
