Empatia w polityce

Drukuj PDF
Felieton - Polityka bez masek
Maria Szyszkowska

Głoszenie tolerancji zobowiązuje postulujących tę postawę do przestrzegania jej. Piszę o tym, bo niepokojącym zjawiskiem jest pouczanie innych, nie będąc od nich lepszym. Dotyczy to zarówno spraw osobistych, jak i życia politycznego.
Nie tylko w życiu jednostkowym, ale także w polityce niezbędna jest empatia. Ocen obiektywnych nie ma, ale wartościując powinno się spoglądać na zjawiska nie tylko z perspektywy własnych oczekiwań oraz interesów.
 
Otóż znakomitym przykładem jest stosunek w Polsce do Białorusi. Krytyka Łukaszenki pochodzi głównie ze strony polityków reprezentujących interesy koncernów, których nie wpuszcza ten prezydent do swojego państwa. Także negatywna ocena rządów Putina funkcjonująca w Polsce, pomija fakt, że buduje on potęgę Rosji i z punktu widzenia własnego narodu jest ceniony.
Dla zwolenników liberalizmu ekonomicznego, którzy chcieliby zjednoczyć świat poprzez wpływy koncernów i banków – północna Korea jest państwem podlegającym druzgocącej krytyce. Powstaje jednak pytanie czy dominować mają w państwie wartości materialne, w tym dążenie do zaspokojenia własnych interesów – czy jakaś ideologia? Niedostatek wolności i łamanie praw człowieka, dochodzi także, chociaż w mniejszej skali i w innej formie, w państwach demokratycznych. Faktycznie funkcjonujący u nas system lecznictwa, czy przetrzymywanie oskarżonych w areszcie tymczasowym, to tylko przykłady łamania praw człowieka. Do nich należy również uprzywilejowanie osób wyznających światopogląd katolicki.
Wzmagają się u nas konflikty wewnętrzne. Niepokój budzi balansowanie między interesami Stanów Zjednoczonych a państwami zrzeszonymi w Unii Europejskiej. W tej sytuacji nabiera istotnego znaczenia nawiązanie więzi z potężnym państwem położonym w odległym zakątku świata. Na przykład powiązanie Polski z Chinami głębsze niż dotąd, stanowiłoby przejaw procesów globalizacji, które nie powinny zatrzymać się na utworzeniu Unii Europejskiej.
W stosunku do Chin nie funkcjonują u nas uprzedzenia historyczne. Podkreślę na wstępie, że nie mamy podstaw by krytykować Chiny, ponieważ nie rozwiązaliśmy u siebie problemów ekonomicznych, społecznych i kulturowych.  Dodam, że pisząc o Chinach zdaję sobie sprawę, że brak mi ku temu stosownych uprawnień, które reprezentuje swoją wiedzą ambasador Sylwester Szafarz.
W naszej telewizji wolność słowa jest ograniczona. Nie ma w niej miejsca dla zwolenników innych form własności niż prywatna. Mimo, że jesteśmy społeczeństwem katolickim, brakuje odwołań do poglądów papieża Jana XXIII, bo nie pozostają w duchu lansowanych procesów prywatyzacji i reprywatyzacji. Jest też oczywiste, że poszczególne grupy mniejszościowe nie mają w Polsce należytych uprawnień. Przykładowo wymienię: bezrobotni pozbawieni zasiłków, emeryci, renciści, więźniowie, osoby zatrudnione tymczasowo.
W okresie dwudziestolecia międzywojennego propagowano oparcie Polski w krajach Dalekiego Wschodu. Proces ten zespolony byłby z aprobatą dla różnorodności kulturowej, a więc dla idei globalizacji. Byłaby to praktyczna lekcja życzliwości dla wartości kulturowo odmiennych. Zarazem ulegałaby wzmocnieniu sytuacja Polski w Europie.  Ponadto pogłębione rozumienie tego, że świat nie jest jednowymiarowy kulturowo mogłoby zmienić korzystnie świadomość wielu Polaków.
Brakuje nam oddziaływania na świadomość społeczeństwa ideologii, która by zespoliła Polaków i podniosła wymiar przeciętnego życia na wyższy poziom niż troska o dobra materialne. Niepokojące jest budowanie własnego życia w relacji do przedmiotów oraz związane z tym znajdowanie radości w spędzaniu wolnych godzin w sklepach nazywanych błędnie galeriami.
Pazerność oraz egoizm osób kształtujących świadomość milionów Polaków jest odpowiedzialna za wadliwe ukierunkowanie dążeń obecnego pokolenia. Odpowiedzialni za edukację doprowadzili do sytuacji, w której nie funkcjonuje patriotyzm, a wartość polskiej kultury nie jest uwyraźniana w programach nauczania. Według urzędowych zaleceń mają być przystosowane do wymagań rynku.
Jeżeli państwo ma ograniczać swoją działalność do utrzymywania sił zbrojnych i policyjnych oraz do pobierania podatków, to wzorem anarchistów należy dojść do wniosku, że jest ono niepotrzebne tym bardziej, że wysokie są koszty jego utrzymania. Nawet przedstawiciele liberalizmu w XIX wieku wskazywali, że obowiązkiem państwa jest troska o tych, którzy żyją w niedostatku. Przyjmowano wówczas także za oczywiste, że rządy sprawują jednostki bardziej oświecone niż ogół społeczeństwa i składano na nie troskę o należyty poziom edukowania oraz wychowywania obywateli. Dziś często brakuje politykom mądrości, zaś rządy specjalistów też pozostają pod znakiem zapytania, skoro psychiatra może dowodzić siłami zbrojnymi, fryzjer decydować o  sporcie, a osoba pozbawiona wykształcenia prawniczego stoi na czele resortu sprawiedliwości.
W XXI wieku podlegamy rozmaitym uprzedzeniom. Przykładem niech będzie islam. Religia ta, która głosi wartość pokoju jest przedstawiana jako niebezpieczna i wymagająca krytyki. Postrach u nas wzniecany jest inwazją islamu, który rzekomo ma doprowadzić do kresu kultury europejskiej. Warto w tej sytuacji zastanowić się nad nieszczęściami, które wynikły z inwazji Europejczyków. Ostatnio żyjący papieże przepraszali za zbrodnie popełniane w ubiegłych wiekach przez chrześcijan na prawowitych mieszkańcach innych kontynentów. Religia chrześcijańska wielkich liczebnie Kościołów nie jest nasycona miłością lecz upoważnia do prowadzenia wojen. Mniejszościowe Kościoły chrześcijańskie głoszą pacyfizm, ale nie miały one nigdy należytego wpływu na działalność poszczególnych państw.
Obowiązująca chrześcijan zasada prawa naturalnego, które ma źródło w Bogu, brzmi: dobro należy czynić, zła należy unikać. Ale ta niezmienna zasada o charakterze moralnym nie stanowi zapory dla działań wojennych nawet takich, które są powodowane chęcią dominacji politycznej oraz spotęgowania zasobów materialnych.   
Deklaracje o społecznych instynktach człowieka, zaszczepiany lęk przed boską karą oraz deklaracje o miłości bliźniego, nie powstrzymały Europejczyków przed czynami, które uczyniły z nas postrach dla innych kultur. Wystarczy wziąć pod uwagę ujawnione częściowo zbrodnie popełniane w czasie prowadzonych dzisiejszych wojen w Iraku i w Afganistanie. Nie wywołuje to zastanowienia nad błędami edukacji, która wciąż, i to w epoce globalizacji, wytwarza różnorodne uprzedzenia, a nie wywołuje krytycznego osądu tych, którzy powodują biedę i niedouczenie społeczeństwa oraz godzą się na eliminację wychowawczego charakteru edukacji.

prof. zw. dr hab. Maria Szyszkowska, filozof prawa, Wydział Prawa i Administracji UW

 

Wydanie bieżące

Recenzje

„Przemoc, pokój, prawa człowieka” to książka Jerzego Oniszczuka wydana co prawda w roku 2016, niemniej jej aktualność w ostatnich latach okazała się niezwykle ważna, dotyczy bowiem filozofii konfliktu i dopuszczalności przemocy, co autor wyraźnie podkreśla we wstępie.

Więcej …
 

Książka „Chiny w nowej erze” jest kwintesencją działań naukowych i publicystycznych dra Sylwestra Szafarza. Powstawała ona kilka lat. Jest chronologicznym zbiorem materiałów związanych z przemianami, jakie zainspirowane zostały przygotowaniami i skutkami 20. Zjazdu Krajowego KPCh.

Więcej …
 

Monografia  „Prawne i etyczne fundamenty demokracji medialnej” jest studium z zakresu ewolucji współczesnych demokracji i wskazuje na postępujący proces przenikania polityki i mediów, co znacząco wpływa na kształtowanie się nowych relacji człowiek – polityka w obliczu wolnego rynku i rewolucji technologicznej opartej o systemy cyfrowe. W pracy zostały poddane eksploracji i usystematyzowane zagadnienia, wartości i normy istotne dla zjawiska opisanej w literaturze kategorii społecznej – demokracja medialna.

Więcej …
 

 

 
 
 
 
 

Gościmy

Naszą witrynę przegląda teraz 7 gości 

Statystyka

Odsłon : 7241601

Temat dnia

Na Dzień Kobiet

Był rok 1857. Pracujące w fabryce bawełny kobiety zastrajkowały domagając się takiej samej płacy jak mężczyźni i równego traktowania. Minęło pół wieku  był rok 1909 kiedy w USA po raz pierwszy obchodzono dzień kobiet.

Więcej …

Na lewicy

W dniu 23 marca 2024 roku w Warszawie odbyła się Konwencja Polskiego Ruchu Lewicowego. Przyjęto uchwały programowe. Zostały wybrane nowe władze.

Więcej …
 

W dniu 13 marca 2024 roku w Warszawie odbyła się debata "Media publiczne z lewicowej perspektywy". Organizatorami była Polska Partia Socjalistyczna i Centrum Imienia Daszyńskiego.W panelu dyskusyjnym wystąpili: posłanka Paulina Matysiak, dr Andrzej Ziemski i Jakub Pietrzak.

Więcej …
 

W dniach 11 -13 marca, 2024 roku w Tarnowie, obradował III Kongres Pokoju zorganizowany przez prof. Marię Szyszkowską z udziałem środowisk naukowych z całej Polski. Otwarcia Kongresu dokonali: Prof. zw. dr hab. Maria Szyszkowska, Członek Komitetu Prognoz <Polska 2000 Plus> przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk oraz  Prof. dr hab. Tadeuszu Mędzelowski Dr H. C. Wyższa Szkoła Biznesu w Nowym Sączu Wiceprezes Pacyfistycznego Stowarzyszenia.

Więcej …
 

W Warszawie w dniu 3 lutego 2024 roku zebrała się Rada Naczelna Polskiej Partii Socjalistycznej.
Dyskutowano na temat aktualnej sytuacji politycznej, zbliżających się wyborów samorządowych. Przedmiotem obrad i decyzji były sprawy organizacyjne.

Więcej …
 

W dniu 12 stycznia 2024 roku odbyło się w Warszawie posiedzenie Rady Mazowieckiej PPS. Poświęcone ono było analizie aktualnej sytuacji politycznej w kraju. Oceniono jej wpływ na zadania i politykę Polskiej Partii Socjalistycznej.

Więcej …
 

W dniu 9 grudnia 2023 roku w Warszawie odbyło się zebranie założycielskie Organizacji Młodzieżowej PPS „Młodzi Socjaliści”, która zawiązała się ponownie w wyniku otwartej inicjatywy władz centralnych PPS.

Więcej …
 

W dniu 5 grudnia 2023 roku w Warszawie odbył się pogrzeb Towarzysza Bogusława Gorskiego Honorowego Przewodniczącego Polskiej Partii Socjalistycznej.

Więcej …
 

W dniu 25 listopada 2023 roku w Warszawie odbyło się statutowe zebranie Rady Naczelnej Polskiej Partii Socjalistycznej. Przedmiotem obrad była ocena zakończonej wyborami do Sejmu i Senatu RP w dniu 15 października 2023 roku, kampania wyborcza, w której uczestniczyli kandydaci desygnowani przez PPS.

Więcej …
 

W dniu 18 listopada 2023 roku w Warszawie odbyło się spotkanie zorganizowane przez Komitet Warszawski PPS w związku z 131 rocznicą Kongresu Paryskiego, na którym zainicjowano powstanie Polskiej Partii Socjalistycznej.

Więcej …
 

W dniu 12 listopada 2023 roku w przeddzień 109 rocznicy walk warszawskich robotników pod przywództwem Organizacji Bojowej PPS z wojskami carskimi, w Warszawie na Placu Grzybowskim, pod obeliskiem upamiętniającym to wydarzenie, odbyło się uroczyste złożenie kwiatów.

Więcej …
 

W dniu 9 listopada 2023 roku odbyło się posiedzenie Rady Wojewódzkiej PPS – Mazowsze w sprawie wyborów parlamentarnych 2023..

Więcej …
 

W dniu 7 listopada 2023 roku przypadła 105 rocznica powołania w Lublinie Rządu Ludowego z premierem Ignacym Daszyńskim na czele. Z tej okazji przed pomnikiem Ignacego Daszyńskiego w Warszawie spotkali się działacze polskiej lewicy. Złożono kwiaty.

Więcej …