Człowiek – socjalista

Drukuj PDF

Maria Szyszkowska
Felieton – Polityka bez masek

Wrześniowa konferencja zorganizowana przez Komisję Historyczną PPS, jak również książka „Wielcy socjaliści”, wydana pod redakcją Andrzeja Ziemskiego,  uwyraźnia zespolenie działań wielkich socjalistów polskich z troską o to, by doprowadzić do odrodzenia niepodległej Polski. Innymi słowy  socjaliści przyczynili się  do odrodzenia Polski po przeszło 100 latach rozbiorów. Wymienię tu  jako przykład Józefa Piłsudskiego, czy Ignacego Daszyńskiego. A więc działalność socjalistów wyprzedziła odrodzenie Polski i o tym należy pamiętać i właściwie to honorować w dniu 11 listopada każdego roku.
Sprawiedliwość powinna doprowadzić do tego, że wreszcie w naszych mediach znajdzie się miejsce dla wystąpień aktualnie żyjących socjalistów. Idea ta bowiem jest szlachetna i koncentruje uwagę na trosce o ludzi biednych i nie dających sobie rady z trudnościami życia. Problem ten spotęgował się w sposób trudny wcześniej do przewidzenia po wprowadzeniu w Polsce neoliberalizmu gospodarczego. W tej sytuacji niezmiernie cenny byłby udział socjalistów w życiu publicznym. Należałoby to umożliwić, bo inaczej nadal część polskiego społeczeństwa nie jest reprezentowana. Czas też najwyższy, by w obiegu publicznym pojęcie socjalizmu nabrało właściwego znaczenia i by poprzez edukację zrozumiano nareszcie, że funkcjonują rozmaite koncepcje socjalizmu.
Nie zapominajmy, że idee urzeczywistniają ludzie. Nie zapominajmy też, że nie każdy przedstawiciel lewicy jest socjalistą, czego przykładem wyrazistym jest SLD aprobujący neoliberalizm ekonomiczny.
Wracając do tego, że ludzie wprowadzają idee w życie, istotną sprawą staje się odpowiedź na pytanie jakimi cechami charakteru odznaczali się w przeszłości i powinni odznaczać się nadal działacze PPS. Wiemy o tym, że najwspanialsze ideały przepadają, przeobrażają się we własną karykaturę, jeżeli ich reprezentanci są przekupni, charakteryzują się karierowiczostwem, jeżeli kierują się własnym interesem, czy poszukują możliwości wzbogacenia się na drodze działalności politycznej.
Fundamentalną właściwością wybitnych socjalistów była odwaga w urzeczywistnianiu tego, co oceniali jako słuszne oraz bezkompromisowość. Byli bezinteresowni w swoich działaniach ukierunkowanych przez ideowość. Zdawali sobie sprawę z wartości biednych ludzi o których się troszczyli w imię sprawiedliwości. Odporni na manipulację  zdawali sobie sprawę z tego, że skuteczność działań jest drugorzędna w stosunku do dążenia, by osiągnąć wyznaczone cele i nie schodzić z obranej drogi.
Dzisiejsza aprobata dla pragmatyzmu, a więc prądu w etyce, który uprawomocnia działania człowieka zgodne z jego indywidualnymi interesami, pozostaje w absolutnej  sprzeczności z postawą socjalistów kierujących się poczuciem powinności, obowiązku. Pouczająca jest też wzajemna lojalność osób tworzących nurt socjalistyczny oraz ich pozytywne nieprzystosowanie do świata, którego nie akceptowali.
Socjaliści byli ludźmi czynu. Żyli zgodnie z nakazem Adama Mickiewicza (też socjalisty): „mierz siły na zamiary”. Życie wybitnych socjalistów prowadzi do wniosku, że mamy w sobie więcej możliwości niż mogłoby się to wydawać. Na tle dziejów życia naszych wielkich socjalistów rysuje się niedostatek sił charyzmatycznych tych, którzy dziś nazywają się ludźmi lewicy, ale nie ze względu na własne przekonania, lecz raczej silną chęć zrobienia kariery.
Nie tylko istotne są cechy charakteru socjalistów, ale także zespół wartości cenionych przez tych, którzy tworzą już niestety tradycję. Przede wszystkim najwybitniejszych socjalistów cechował głęboki patriotyzm, troska, by naród odzyskał niepodległe państwo. Zdawali sobie sprawę z tego, że nie tylko obca administracja, ale także wojska obcego państwa na terenie Polski wskazują na brak niepodległości. Warto to dziś przemyśleć.
Wolność narodu polskiego byłą więc wyznacznikiem dążeń socjalistów. Socjaliści cenili wysoko braterstwo, które prowadzi do wspólnoty jednostek przenikniętych taką samą ideowością. Funkcjonowało w tym środowisku piękne słowo „towarzysz”. Narodziło się ono wszak znacznie wcześniej niż PRL.
Idea równość obywateli i związana z tym troska, by likwidować biedę także charakteryzowała polskich socjalistów. Wartości te doprowadziły na przykład Edwarda Abramowskiego – wielkiego filozofa i twórcę polskiej spółdzielczości, mistrza Żeromskiego – do pacyfizmu zespolonego z gospodarką opartą o kooperacje, Warto przemyśleć jego poglądy, bowiem w XXI wieku socjalizm powinien być sprzęgnięty z pacyfizmem, co nie przekreśla należnego głębokiego szacunku dla czynu  zbrojnego w przeszłości.
Podobnie jak nieżyjący, niestety, socjaliści cenili tradycję – socjaliści w XXI wieku powinni cenić czas PRL i dostrzegać dodatnie właściwości tego ustroju. Powinni protestować wobec np. terminu komuna w odniesieniu do PRL i to nie tylko dlatego, że brzmi to pogardliwie. Otóż komunizmu nie było ani w czasach PRL, ani nawet w ZSRR. Komunizm wskazywany był jako cel działań partii komunistycznych.
Warto też zastanowić się nad wielkim znaczeniem sprawiedliwości w poglądach socjalistów. A niesprawiedliwe jest, gdy prawo działa wstecz i narusza tym samym podstawową zasadę sformułowaną w starożytnym Rzymie,  która  jest fundamentem prawodawstwa krajów europejskich. Przykładem działania prawa wstecz jest  reprywatyzacja, mimo że dekret Bieruta był legalnym prawem. Podobnie zmniejszanie rent i emerytur pracownikom władz bezpieczeństwa PRL, jak  również burzenie pomników i przenoszenie grobowców z Alei zasłużonych na Powązkach musi u ludzi wrażliwych, a nie tylko w socjalistach, budzić opór.
Pragnę podkreślić, że wielcy socjaliści cenili wartość państwa i dlatego zabiegali często narażając życie, by doszło do odrodzenia niepodległej Polski. Ceniona wartość państwa łączyła się w ich poglądach ze świadomością, że własność państwowa jest również potrzebna, co własność prywatna. A więc „państwo teoretyczne” w czasach Platformy Obywatelskiej byłoby niemożliwe do zaaprobowania przez socjalistów.
Odwołując się do dzisiejszych czasów, socjaliści w XXI wieku powinni wyrażać protest wobec gospodarki neoliberalnej, czyli neokapitalizmowi. A więc protest przeciwko powszechnej prywatyzacji, której domagał się Balcerowicz przenosząc do Polski poglądy Zachodu. Neoliberalizm jest niemożliwy do zaaprobowania również ze względu na to, że zysk zdaniem każdego socjalisty nie może być celem działań. W XXI wieku socjalistów obowiązuje też protest wobec niszczenia gospodarki narodowej nadmierną uległością wobec korporacji, co tak wyraźnie zaznaczyło się w czasie rządów PO. Wreszcie waga spraw publicznych powinna stanowić wartość nadrzędną w stosunku do wygodnego życia. I na koniec dodam, że  w obrębie socjalizmu funkcjonują rozmaite teorie, zarówno nawiązujące do Marksa, jak i do Kanta, Petrażyckiego czy na przykład Mouniera – twórcy socjalizmu chrześcijańskiego w pierwszej połowie XX wieku. 

Maria Szyszkowska

 

Wydanie bieżące

Recenzje

„Przemoc, pokój, prawa człowieka” to książka Jerzego Oniszczuka wydana co prawda w roku 2016, niemniej jej aktualność w ostatnich latach okazała się niezwykle ważna, dotyczy bowiem filozofii konfliktu i dopuszczalności przemocy, co autor wyraźnie podkreśla we wstępie.

Więcej …
 

Książka „Chiny w nowej erze” jest kwintesencją działań naukowych i publicystycznych dra Sylwestra Szafarza. Powstawała ona kilka lat. Jest chronologicznym zbiorem materiałów związanych z przemianami, jakie zainspirowane zostały przygotowaniami i skutkami 20. Zjazdu Krajowego KPCh.

Więcej …
 

Monografia  „Prawne i etyczne fundamenty demokracji medialnej” jest studium z zakresu ewolucji współczesnych demokracji i wskazuje na postępujący proces przenikania polityki i mediów, co znacząco wpływa na kształtowanie się nowych relacji człowiek – polityka w obliczu wolnego rynku i rewolucji technologicznej opartej o systemy cyfrowe. W pracy zostały poddane eksploracji i usystematyzowane zagadnienia, wartości i normy istotne dla zjawiska opisanej w literaturze kategorii społecznej – demokracja medialna.

Więcej …
 

 

 
 
 
 
 

Gościmy

Naszą witrynę przegląda teraz 19 gości 

Statystyka

Odsłon : 7242299

Temat dnia

Na Dzień Kobiet

Był rok 1857. Pracujące w fabryce bawełny kobiety zastrajkowały domagając się takiej samej płacy jak mężczyźni i równego traktowania. Minęło pół wieku  był rok 1909 kiedy w USA po raz pierwszy obchodzono dzień kobiet.

Więcej …

Na lewicy

W dniu 23 marca 2024 roku w Warszawie odbyła się Konwencja Polskiego Ruchu Lewicowego. Przyjęto uchwały programowe. Zostały wybrane nowe władze.

Więcej …
 

W dniu 13 marca 2024 roku w Warszawie odbyła się debata "Media publiczne z lewicowej perspektywy". Organizatorami była Polska Partia Socjalistyczna i Centrum Imienia Daszyńskiego.W panelu dyskusyjnym wystąpili: posłanka Paulina Matysiak, dr Andrzej Ziemski i Jakub Pietrzak.

Więcej …
 

W dniach 11 -13 marca, 2024 roku w Tarnowie, obradował III Kongres Pokoju zorganizowany przez prof. Marię Szyszkowską z udziałem środowisk naukowych z całej Polski. Otwarcia Kongresu dokonali: Prof. zw. dr hab. Maria Szyszkowska, Członek Komitetu Prognoz <Polska 2000 Plus> przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk oraz  Prof. dr hab. Tadeuszu Mędzelowski Dr H. C. Wyższa Szkoła Biznesu w Nowym Sączu Wiceprezes Pacyfistycznego Stowarzyszenia.

Więcej …
 

W Warszawie w dniu 3 lutego 2024 roku zebrała się Rada Naczelna Polskiej Partii Socjalistycznej.
Dyskutowano na temat aktualnej sytuacji politycznej, zbliżających się wyborów samorządowych. Przedmiotem obrad i decyzji były sprawy organizacyjne.

Więcej …
 

W dniu 12 stycznia 2024 roku odbyło się w Warszawie posiedzenie Rady Mazowieckiej PPS. Poświęcone ono było analizie aktualnej sytuacji politycznej w kraju. Oceniono jej wpływ na zadania i politykę Polskiej Partii Socjalistycznej.

Więcej …
 

W dniu 9 grudnia 2023 roku w Warszawie odbyło się zebranie założycielskie Organizacji Młodzieżowej PPS „Młodzi Socjaliści”, która zawiązała się ponownie w wyniku otwartej inicjatywy władz centralnych PPS.

Więcej …
 

W dniu 5 grudnia 2023 roku w Warszawie odbył się pogrzeb Towarzysza Bogusława Gorskiego Honorowego Przewodniczącego Polskiej Partii Socjalistycznej.

Więcej …
 

W dniu 25 listopada 2023 roku w Warszawie odbyło się statutowe zebranie Rady Naczelnej Polskiej Partii Socjalistycznej. Przedmiotem obrad była ocena zakończonej wyborami do Sejmu i Senatu RP w dniu 15 października 2023 roku, kampania wyborcza, w której uczestniczyli kandydaci desygnowani przez PPS.

Więcej …
 

W dniu 18 listopada 2023 roku w Warszawie odbyło się spotkanie zorganizowane przez Komitet Warszawski PPS w związku z 131 rocznicą Kongresu Paryskiego, na którym zainicjowano powstanie Polskiej Partii Socjalistycznej.

Więcej …
 

W dniu 12 listopada 2023 roku w przeddzień 109 rocznicy walk warszawskich robotników pod przywództwem Organizacji Bojowej PPS z wojskami carskimi, w Warszawie na Placu Grzybowskim, pod obeliskiem upamiętniającym to wydarzenie, odbyło się uroczyste złożenie kwiatów.

Więcej …
 

W dniu 9 listopada 2023 roku odbyło się posiedzenie Rady Wojewódzkiej PPS – Mazowsze w sprawie wyborów parlamentarnych 2023..

Więcej …
 

W dniu 7 listopada 2023 roku przypadła 105 rocznica powołania w Lublinie Rządu Ludowego z premierem Ignacym Daszyńskim na czele. Z tej okazji przed pomnikiem Ignacego Daszyńskiego w Warszawie spotkali się działacze polskiej lewicy. Złożono kwiaty.

Więcej …