Józef Piłsudski (1867 – 1935)

Na początku grudnia 2017 roku przypada 150. rocznica urodzin Józefa Klemensa Piłsudskiego. Jest on postacią historyczną, której nie da się pominąć w rozważaniach o współczesnej historii Polski, szczególnie przełomu wieków – XIX i XX oraz tworzenia zrębów niepodległości po roku 1918.
Instrumentalizacja historii, jaka nastąpiła w ostatnich latach powoduje, że wielu polskich bohaterów pełni dziś nie takie role, jakie im historia wyznaczyła. Piłsudski szczególnie, spotyka się na każdym kroku, głównie w propagandzie partyjnej, ale i państwowej z przypisywaniem mu ról, których nie pełnił i zasług, których nie miał. Zapomina się jednak o najważniejszej części jego życiorysu –  kiedy w okresie do 1918 roku był socjalistą, jednym z przywódców Polskiej Partii Socjalistycznej, autentycznym bohaterem narodu zniewolonego przez 123 lata zaborów.
Kazimierz Rusinek w artykule pośmiertnym („Walka Ludu”, 26 maja 1935)  przypominał, że do Panteonu wielkości dochodził Piłsudski etapami: „Najpierw bojowiec, później rewolucjonista, drukarz, redaktor, kolporter i agitator, kilkukrotny więzień, twórca Legionów, Komendant, Naczelnik Państwa, Marszałek, Naczelny Wódz Wojska, Wódz Narodu, Dyktator”. Swoją działalność w konspiracji zapoczątkował w PPS. Partia ta wprowadziła go na „drogę Czynu i Sławy”.
Rozważania współczesne na temat postaci Piłsudskiego są przeniesieniem sporów, jakie drążyły środowiska polityczne II RP. Publikacje ukazują linie podziału, i więcej jest nadal emocji, niż racjonalnej analizy sytuacji Polski po uzyskaniu niepodległości w 1918 roku i przełomie zakończonym zmianą ustroju w 1989 roku. Piłsudski pełni w tym sporze rolę bohatera, kata i ofiary. Często urasta do roli postaci diabolicznej, która zdominowała polską scenę pamięci.
Znany publicysta prawicowy Rafał Ziemkiewicz opublikował w tym roku książkę „Złowrogi cień Marszałka”, w której rozprawia się z mitem Piłsudskiego. Twierdzi m.in.: „że kult Piłsudskiego nie tylko zaszkodził nam w przeszłości, przyczyniając się walnie do szybkiej utraty wywalczonej niepodległości i obłędu maksymalizowania strat wojennych aż do granicy biologicznej zagłady, ale szkodzi nam także i dziś. Cofa nas w rozwoju. Niszczy to, co stanowi naszą cywilizacyjną odrębność, co decyduje o naszej wyjątkowości, co pozwoliło nam odnieść największy sukces w dziejach, jakim było odzyskanie i obronienie niepodległości po pierwszej wojnie światowej – i co powinno pozostać, jak za dawnych czasów, podstawą polskości: polski republikanizm”.
Polska prawica, również ta współczesna, będzie miała wątpliwości, co do uznania postaci Józefa Piłsudskiego jako twórcy II Rzeczypospolitej, bowiem jej przywódcy w tym czasie po prostu zawiedli, praktykując ugodowość. Warte wysłuchania są argumenty padające za tym kierunkiem filozofii elit prawicowych, niemniej jednak nie wytrzymują one historycznej próby, jaką stał się rozpad imperialnej struktury Europy po I wojnie światowej. Wytrzymały i uległy społecznej weryfikacji wyłącznie idee zawarte w Deklaracji Kongresu Paryskiego z 1892 roku. Powstała wówczas PPS i ogłoszono doktrynę niepodległości Polski i sprawiedliwości społecznej jako podstawy działania partii w oparciu o bazę, jaką stanowił proletariat.
Prawica nie może zapomnieć, mimo upływu lat, ówczesnej postawy Piłsudskiego, szczególnie razi ją jednak wywieszony w dniu 11 listopada 1918 roku na Zamku Królewskim w Warszawie czerwony sztandar i powszechne hasła „Robotniczo-włościańskiej Rzeczypospolitej”. Dotyczy to również pierwszych rządów socjalistów Daszyńskiego i Moraczewskiego (1918-1919).
O ile widać jednak, że powoli na polskiej prawicy trwa odtwarzanie modelu ideowego i politycznego, jaki funkcjonował przed II wojną światową, o tyle lewica jest w rozsypce i nadal poszukuje swoich korzeni i bohaterów. Wielonurtowość lewicowych tradycji temu nadal nie sprzyja.
Wracając do głównego tematu: czy się to komuś podoba, czy nie, Józef Klemens Piłsudski był przez pierwszą, najważniejszą część swego życia, socjalistą. Był jednym z czołowych przywódców Polskiej Partii Socjalistycznej, kierował Organizacją Bojową PPS, był wydawcą i redaktorem najważniejszego pisma socjalistów – „Robotnika”. Ma ogromny wkład w stworzenie infrastruktury wojskowej, która stała się zalążkiem odrodzonego Państwa Polskiego.
Polska lewica dziś musi sobie dać radę ze swoją historią, dotyczy to wszystkich jej nurtów ideowych i historycznych. Stosunek do Józefa Piłsudskiego, m.in. z racji jego powszechnej rozpoznawalności i akceptacji może być ważnym argumentem w toczącej się w kraju od dłuższego czasu wojny o pamięć i tradycję lewicową, związaną z nurtem polskiego socjalizmu.

Andrzej Ziemski

 

Wydanie bieżące

Recenzje

„Przemoc, pokój, prawa człowieka” to książka Jerzego Oniszczuka wydana co prawda w roku 2016, niemniej jej aktualność w ostatnich latach okazała się niezwykle ważna, dotyczy bowiem filozofii konfliktu i dopuszczalności przemocy, co autor wyraźnie podkreśla we wstępie.

Więcej …
 

Książka „Chiny w nowej erze” jest kwintesencją działań naukowych i publicystycznych dra Sylwestra Szafarza. Powstawała ona kilka lat. Jest chronologicznym zbiorem materiałów związanych z przemianami, jakie zainspirowane zostały przygotowaniami i skutkami 20. Zjazdu Krajowego KPCh.

Więcej …
 

Monografia  „Prawne i etyczne fundamenty demokracji medialnej” jest studium z zakresu ewolucji współczesnych demokracji i wskazuje na postępujący proces przenikania polityki i mediów, co znacząco wpływa na kształtowanie się nowych relacji człowiek – polityka w obliczu wolnego rynku i rewolucji technologicznej opartej o systemy cyfrowe. W pracy zostały poddane eksploracji i usystematyzowane zagadnienia, wartości i normy istotne dla zjawiska opisanej w literaturze kategorii społecznej – demokracja medialna.

Więcej …
 

 

 
 
 
 
 

Gościmy

Naszą witrynę przegląda teraz 29 gości 

Statystyka

Odsłon : 7241820

Temat dnia

Na Dzień Kobiet

Był rok 1857. Pracujące w fabryce bawełny kobiety zastrajkowały domagając się takiej samej płacy jak mężczyźni i równego traktowania. Minęło pół wieku  był rok 1909 kiedy w USA po raz pierwszy obchodzono dzień kobiet.

Więcej …

Na lewicy

W dniu 23 marca 2024 roku w Warszawie odbyła się Konwencja Polskiego Ruchu Lewicowego. Przyjęto uchwały programowe. Zostały wybrane nowe władze.

Więcej …
 

W dniu 13 marca 2024 roku w Warszawie odbyła się debata "Media publiczne z lewicowej perspektywy". Organizatorami była Polska Partia Socjalistyczna i Centrum Imienia Daszyńskiego.W panelu dyskusyjnym wystąpili: posłanka Paulina Matysiak, dr Andrzej Ziemski i Jakub Pietrzak.

Więcej …
 

W dniach 11 -13 marca, 2024 roku w Tarnowie, obradował III Kongres Pokoju zorganizowany przez prof. Marię Szyszkowską z udziałem środowisk naukowych z całej Polski. Otwarcia Kongresu dokonali: Prof. zw. dr hab. Maria Szyszkowska, Członek Komitetu Prognoz <Polska 2000 Plus> przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk oraz  Prof. dr hab. Tadeuszu Mędzelowski Dr H. C. Wyższa Szkoła Biznesu w Nowym Sączu Wiceprezes Pacyfistycznego Stowarzyszenia.

Więcej …
 

W Warszawie w dniu 3 lutego 2024 roku zebrała się Rada Naczelna Polskiej Partii Socjalistycznej.
Dyskutowano na temat aktualnej sytuacji politycznej, zbliżających się wyborów samorządowych. Przedmiotem obrad i decyzji były sprawy organizacyjne.

Więcej …
 

W dniu 12 stycznia 2024 roku odbyło się w Warszawie posiedzenie Rady Mazowieckiej PPS. Poświęcone ono było analizie aktualnej sytuacji politycznej w kraju. Oceniono jej wpływ na zadania i politykę Polskiej Partii Socjalistycznej.

Więcej …
 

W dniu 9 grudnia 2023 roku w Warszawie odbyło się zebranie założycielskie Organizacji Młodzieżowej PPS „Młodzi Socjaliści”, która zawiązała się ponownie w wyniku otwartej inicjatywy władz centralnych PPS.

Więcej …
 

W dniu 5 grudnia 2023 roku w Warszawie odbył się pogrzeb Towarzysza Bogusława Gorskiego Honorowego Przewodniczącego Polskiej Partii Socjalistycznej.

Więcej …
 

W dniu 25 listopada 2023 roku w Warszawie odbyło się statutowe zebranie Rady Naczelnej Polskiej Partii Socjalistycznej. Przedmiotem obrad była ocena zakończonej wyborami do Sejmu i Senatu RP w dniu 15 października 2023 roku, kampania wyborcza, w której uczestniczyli kandydaci desygnowani przez PPS.

Więcej …
 

W dniu 18 listopada 2023 roku w Warszawie odbyło się spotkanie zorganizowane przez Komitet Warszawski PPS w związku z 131 rocznicą Kongresu Paryskiego, na którym zainicjowano powstanie Polskiej Partii Socjalistycznej.

Więcej …
 

W dniu 12 listopada 2023 roku w przeddzień 109 rocznicy walk warszawskich robotników pod przywództwem Organizacji Bojowej PPS z wojskami carskimi, w Warszawie na Placu Grzybowskim, pod obeliskiem upamiętniającym to wydarzenie, odbyło się uroczyste złożenie kwiatów.

Więcej …
 

W dniu 9 listopada 2023 roku odbyło się posiedzenie Rady Wojewódzkiej PPS – Mazowsze w sprawie wyborów parlamentarnych 2023..

Więcej …
 

W dniu 7 listopada 2023 roku przypadła 105 rocznica powołania w Lublinie Rządu Ludowego z premierem Ignacym Daszyńskim na czele. Z tej okazji przed pomnikiem Ignacego Daszyńskiego w Warszawie spotkali się działacze polskiej lewicy. Złożono kwiaty.

Więcej …